Feride Cihan Göktan'dan 'Kimlik ve İtaat' üzerine...

Feride Cihan Göktan'ın sergimiz 'Kimlik ve İtaat' hakkında yazdığı ve Radikal İki'de yayınlanan yazısı (Radikal'in sitesinde görmek için buraya tıklayabilirsiniz.)

BİR FOTOĞRAF SERGİSİ

(Radikal İki'den alıntıdır.)

31/05/2009
17 kadın fotoğrafçının katıldığı 'Kimlik ve İtaat' başlıklı sergi 16 Haziran'a dek İzmir'de, sonra Ege'de ve başka yerlerde
Haber: FERİDE CİHAN GÖKTAN

Kimlik ve itaat. Başlık bu. Aslında çok yakından bildiğimiz bilmekten öte hep içinde yaşadığımız kavramlar. Her türlü ilişki, aklınıza gelebilecek her türlü ilişki, iktidar-itaat kavramlarını bazen çeşitli oranlarda birbirine karıştırarak bazen de birbirinden sert çizgilerle ayırarak, her daim içinde barındırır. Bu kavramların sarmalındaki kimlikler bazen yeniktir bazen üstegelen. Ama her daim yaralı. Keşke hep özlediğimiz eşitliklerde sınansaydı kimliklerimiz. Oysa eşitlik her ilişkinin ütopyasıdır bence. Ne kadar çabalarsak çabalayalım ne yaparsak yapalım itaati ve iktidarı içinde barındırmayan bir ilişki olamıyor. 

İşte insanlık öyküsünün peşini hiç bırakmayan bu iki kavram, “Çizgelikedi Kadınlar Projesi-2” olarak kadınların önüne atılmış, hadi bakalım fotoğraflarınızla itaati anlatın, içinizi dökün denmiş. Kadınlar, yalnız ülkemizin değil bütün dünyanın kadınları iktidarın soğuk yüzünü ve itaatin boyunduruğunu iyi bilirler. En çok kadınlar bilir. O nedenle Çizgelikedi kadınlara sormuş bunları. 

Proje kapsamında deklanşörlerine basan kadınlar, geçen yıl gerçekleştirilen ilk çalışmada iktidarın fotoğrafını çekmiş, ikinci çalışma olarak bu yıl da itaatin fotoğraflanmasına soyunmuşlar. Şu her şeyden çok bildikleri itaatin... 

Yağmurlu ve serin bir Mayıs günü, İzmir’in Üçkuyular semtinde Çizgelikedi Görsel Kültür Merkezi’nde başlayan Kimlik ve İtaat sergisinde, birbirinden güzel -birbirinden düşündürücü diye ifade etsek daha doğru olacak- fotoğraflar var. Sergi 19 Haziran’a dek sürecek ve daha sonrada Ege bölgesi başta, çeşitli şehirleri gezecek. Sergideki eserlerin her bir karesinde, bazen saklanmış bazen aşikâr olarak itaat eden adam, kadın, çocuk ve toplum var. Biraz daha dikkatli baktığınızda, bu fotoğraf karelerinin bir yerlerinde saklı iktidarın acımasızlığını, insanı itaate zorlayan sömürü düzenlerinin o vahşi kırıntılarını, itaatin o aşağılayıcı yüzünü fark ediyorsunuz. İtaat, fotoğraf karelerine sessizliği, suskunluğu, kaderciliği yüklerken isyan etmek siz seyircilere kalıyor. İçinizdeki isyan ile geziyorsunuz “itaat fotoğraflarını”... 

Hayatın en gerçek yüzleri fotoğraflanmış 17 kadın fotoğrafçı tarafından. Hepsi farklı bir hüzünde birleşmişler sonunda. Birisi, iş hayatının insanı nasıl itaatkâr kıldığını, bireyselliğimizin ve bilincimizin nasıl baskı altında tutulduğunu başa takılan madencilerin baret simgesi ile anlatırken; bir başka fotoğrafçı bir kravatın en başta gelen itaat simgesi olduğunu göstermiş ve aynı zamanda kravatlaşmış hayatlarımızı... 

Bir başka karede, hiçbir eksiği bulunmayan modern mekânlarda yaşanan eksikli hayatlar ve itaatin bu modern mimariye hiç uymayan çarpık ve parçalanmış yüzünün gölgesi... Modern hayatlarımızın bu bildiğimiz hüzünlü fotoğraflarına tanık olurken, aniden bir çocuğun isyan etmiş gözleri geliyor karşımıza. Toplum onu vargücüyle etkisiz hale getirmeye çalışırken, o çok isyankâr bakıyor. En çok çocuklar isyan eder, yetişkinlerin en yenisi ve en genci olduklarından. Kadınların, mecali kalmamış isyankârlıklarına karışmış itaatkâr bakışları, bu çocuğun gözlerinde alev alev isyana dönüşüyor. 

Bu serginin bütün fotoğraflarını gördüğünüzde, bildiğiniz yaşadığınız insan ilişkilerini sorguluyorsunuz ve daha eşitlikçi dünyalar için bir özlem ateşi yükseliyor derinliklerinizden. Sergiyi hüzünlü terk ediyorsunuz. Bu hüzünlü hal, içinizde beliren umutla sanki biraz hafifliyor gibi. Kadınlar deklanşöre basarak bu dünyayı değiştirecekler umudu bu. Bu umudu çoğaltmak istiyorsanız, gidin görün derim bu Kimlik ve İtaat başlıklı fotoğraf sergisini. 

İzmir, Çizgelikedi Görsel Kültür Merkezi, 0232-247 1 247
http://kimlikveitaat.blogspot.com